گزارشی از نتایج یک پیمایش ملی که میگوید کرونا ۳۰ درصد ازدواجها و ۲۴ درصد فرزندآوری زوجها را به تعویق انداخته است.
پاندمی کرونا نه فقط با افزایش مرگومیر، که با کاهش معنادار نرخ زاد و ولد نیز شاخصهای جمعیتی کشور را در مرز هشدار قرار داده است. در روزهایی که مواجهه جامعه ایرانی با کرونا وارد نوزدهمینماه شده، هنوز هم صحبت از پیامدهای آشکار و پنهان آن، جزو موضوعات داغ افکار عمومی است. علاوه بر حوزه سلامت که سایه کرونا روی آن بسیار سنگین و آثار آن کاملا آشکار است، در حوزههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی نیز از آثار متعدد کرونا سخن به میان آورده میشود.
در میان آثار اجتماعی کرونا، سیاهه بلندی از مشکلات و مصایب از سوی صاحبنظران مطرح شده است؛ از افسردگی فراگیر تا اضطراب و فوران خشم اجتماعی یا گسترش آسیبهای اجتماعی زیر سایه هولناکترین اپیدمی قرن. در جدیدترین مورد، حالا اعلام شده، شیوع کرونا تصمیم به فرزندآوری حدود یکچهارم زوجهای ایرانی را به تأخیر انداخته و یک مرحله قبلتر از آن، یعنی در مرحله ازدواج نیز برای حدود یکسوم از زوجها مانع درست کرده است.
این گزارهها در حقیقت نتایج طرح پیمایشی «تأثیرات اجتماعی-اقتصادی، جمعیتی و سلامت روان بیماری کووید-۱۹» است که از سوی رسول صادقی، دانشیار جمعیتشناسی دانشگاه تهران و رئیس مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور به ما اعلام شده است. در این مطالعه، درصد خانوارهایی که تصمیم به فرزندآوری اعضای متأهل ١۵ تا ۵۴ساله آنها بستگی به از بینرفتن بیماری کووید-١٩ دارد و همچنین خانوارهای دارای حداقل یک فرد مجرد ۱۵ ساله و بالاتر که از اسفند ۹۸ تا زمان آمارگیری قصد ازدواج داشته، اما بهدلیل شیوع کرونا آن را به تعویق انداختهاند، سنجیده شده است.
رسول صادقی که مجری محور ازدواج و فرزندآوری این طرح پژوهشی بوده، در توصیف مهمترین یافتههای این مطالعه به ما میگوید که براساس نتایج این پیمایش ملی، حدود ۲۴ درصد افراد، خود یا یکی از اعضای متأهل خانوادهشان تصمیم به فرزندآوری را بهدلیل شیوع بیماری کووید-۱۹ به تأخیر انداختهاند. یکی از عوامل بدیهی مؤثر بر فرزندآوری، وقوع ازدواج است که بهگفته صادقی، در این زمینه نیز کرونا باعث شده حدود ۳۰ درصد از افراد مجرد، برنامه ازدواج خود را به عقب بیندازند. رسول صادقی در تحلیل روند فرزندآوری جامعه ایرانی براساس یافتههای مطالعه اخیر، گفت: «میزان باروری کل در ایران بعد از افزایش موقتی نیمه اول دهه ۹۰، از نیمه دوم دهه ۹۰، قبل از شروع همهگیری در حال کاهش بود.